Panie Marszałku! Wysoka Izbo!
Podstawowymi dwoma programami, z których finansowane jest budownictwo społeczne, komunalne, socjalne oraz TBS są - Program Budownictwa Socjalnego i Komunalnego oraz Program Społecznego Budownictwa Czynszowego. Program Budownictwa Socjalnego i Komunalnego jest finansowany z budżetu i przeznaczony na bezzwrotne wsparcie na budowę, modernizację oraz remonty pustostanów. Program Społecznego Budownictwa Czynszowego to tanie kredytowanie TBS-ów/SIM-ów i spięcie ich finansowania, ponieważ poza wkładem lokatorskim oraz bezzwrotnym finansowaniem z Programu Budownictwa Socjalnego i Komunalnego.
Rząd nie obciął środków na budownictwo społeczne
Mówię o tym, aby odpowiedzieć na pytanie: czy rząd obciął środki na budownictwa społecznego?
O tym, ile państwo wydaje na ten obszar decydują dwa czynniki. Pierwszy, formalny – limit wpisany do ustawy o programie mieszkaniowym i ten limit - jeszcze przez naszych poprzedników - został ustalony na poziomie 1 mld zł rocznie dla Programu Budownictwa Socjalnego i Komunalnego. Drugi czynnik to są środki z budżetu państwa i w zeszłym roku zostały one zabezpieczone na poziomie 1 mld zł.
Cóż takiego się wydarzyło, że BGK w styczniu wydał komunikat o rozdysponowaniu nie 1 mld zł, ale 618 mln zł? Zeszłoroczne wydatki w ramach Program Budownictwa Socjalnego i Komunalnego w kwocie 500 mln zł, nie zostały w całości wydane. Wydatkowano jedynie 120 mln zł. A 382 mln zł zostały przesunięte na rok 2025.
Czy spowodowało to zmniejszenie wydatków? Nie.
Rekordowe 3 mld zł na budownictwo
Co zatem zrobimy? Po pierwsze, podwyższymy limity wydatków, aby środki zabezpieczone w budżecie można było wydać. W budżecie zabezpieczyliśmy rekordowe pieniądze i szacujemy, że w 2025 r., bez zmian w budżecie, na budownictwo socjalne i komunalne wydamy około 3 mld zł. Takich środków do tej pory nigdy nie było. Za czasów naszych poprzedników tego typu wydatki nigdy nie przekroczyły 2 mld zł i były wydatkowane stopniowo.
Czego do tego potrzebujemy?
Zmiany wspomnianego limitu poprzez zmianę stosownych ustaw. Ministerstwo rozwoju skończyło pracę nad tym projektem. Tam znalazły się min. kwestie związane z partycypacją w TBS-ach i tym samym odpowiadamy na apel mieszkańców TBS, którzy chcą cedować prawo do dysponowania lokalem na osobę najbliższą. Myślę, że spotka się to z dobrym przyjęciem. W tym projekcie jest również regulacja dotycząca ostatecznego zamknięcia programu „Bezpieczny kredyt 2 procent”. Usunięte zostaną też przepisy, które dzisiaj pozwalają deweloperom unikać płacenia składek na gwarancyjny fundusz deweloperski. A także całe mnóstwo regulacji, które dotyczą 15 ustaw.
Ten projekt zostanie skierowany w następnym kroku, już za tydzień, na posiedzenie Komitetu Ekonomicznego Rady Ministrów i następnie na posiedzenie rządu.
Środki z KPO na budownictwo
Okres realizacji inwestycji finansowych z KPO drastycznie się skrócił, za co odpowiadają nasi poprzednicy. Zobowiązaliśmy się je zrealizować do końca czerwca 2026 r. Z tego wynika bardzo niekorzystny dla nas timening. W Sejmie są dwa projekty ustaw w tej sprawie, a które pozwalają w pierwszej kolejności realizować wnioski współfinansowane z KPO. Ten bardziej rozbudowany może zostać skierowany do prac Sejmowych już w marcu tego roku.
Tomasz Lewandowski, wiceminister rozwoju i technologii
Sejm, 6 lutego 2025 r.
Debata ws. rozwoju mieszkalnictwa